|
|
 |
İlimiz Orta Karadeniz ve İç Anadolu bölgesi arasında bir geçiş bölgesi olduğu için genellikle oyunlarımızın karakteristik yapılarına Karadeniz'in sertliği, İç Anadolu'nun yumuşaklığı yansımıştır. Oyunlarımız yöre olarak halay türündedir. Halay; birlik, beraberlik, yardımlaşma gibi toplu hareket anlamına gelmektedir.
Oyunlarımız genellikle karakter olarak ağırlama, yanlama ve yelleme olarak üç bölümde oynanmakta olup üç melodi ve üç ritim vardır. Açık havada davul ve kaba zurna (Galaklı zurna ) eşliğinde eller parmaklardan omuzdan tutularak oynanmaktadır.
Halk oyunları, giysi ve figür bakımından ayrı bir güzelliğe sahiptir. İlimizde destan, koşma, divan, semai, garip, derbeder, Hurşit, sağma gibi havalar, düğün, sinsin havaları, halay havaları, davar sürme havaları gibi kırık havaları gibi havalar görülmektedir.
Yöre oyunlarımız şekil olarak tek ve çift kişi ile oynanan oyunlar ki bunlara tek oyunlar denilmektedir. Bir de gurup halinde oynanan oyunlarımızda sadece kadınların oynadığı, sadece erkeklerin oynadığı ve kadın ve erkeklerin oynadığı karışık oyunlarımız mevcuttur. Ayrıca orta oyunları da yöremizde yaygın olarak oynanmaktadır.
Oyuncular serçe parmaklardan tutunarak oyuna başlarlar. Daha sonra elleri omuzlara atarlar ve oyunun yelleme bölümünde kendi ellerini kendi belinde tutarak oyunlarını oynarlar.
Oyuncular coşkularını kendi elini kendi eline vurarak (el çırparak), kendi ellerini eşinin ellerine vurarak (çift el), kendi elini eşinin eline vurarak (tek el) ifade etmektedirler. Halay başının elinde ve halay sonunun elinde kırmızı veya beyaz işlemeli mendil bulunmaktadır.
Bilinen en belirgin oyunları ;
TOKAT AĞIRLAMASI
Yörenin en belirgin oyunu olup, düğüne gelen misafirlerin ağırlanmasını, karşılanmasını, hoşnut edilmesini ifade etmektedir. Üç melodisi olup, ağırlama, yanlama ve yelleme bölümlerinde oynanan bir oyundur.
OMUZ HALAYI
Tokat ağırlaması içerisinde oynanmakta olan bu oyunda yöre insanının her işinde kendisine yardımcı olan kadınlara vermiş olduğu değeri ve onu baş tacı etmesini ifade etmektedir. Eskiden gelin, gelin alıcılarla birlikte baba evinden atlara bindirilerek getirilir, damat evine geldikleri zaman onları karşılayanlar bir yandan oyunlarını oynarken bir yandan da çömelerek at üzerindeki kadınları-gelini omuzlarına alırlar, hep birlikte oyun oynadıktan sonra yere indirirlerdi. Bu oyunda yöremizde halen sevilerek oynanan oyunlarımızdandır.
1 ABDURRAHMAN HALAYI
2 AĞIR HALAY
3 AĞCA DUDU
4 ALACADA ÇORAP ÖRMEDİM
5 ALLILAR
6 ARDIÇ HALAYI
7 ARMUT DALDA
8 ARTOVA AĞIRLAMASI
9 ASİYE
10 AŞIRTMA
11 BAŞ HALAY
12 BİTLİS HOÇÇARİSİ
13 BİZDİLİ
14 BURÇAK TARLASI
15 CAMUŞ HALAYI
16 ÇEKİRGE
17 ÇİÇEK DAĞI
18 ÇEÇER
19 ÇİFTETELLİ
20 ÇÖKELİK
21 DALDALAN
22 DAMDA ÇAYIR BİTMEZ Mİ?
23 DELLOCAN
24 DEVE OYUNU
25 DEVELİ
26 DİK HALAY
27 DOĞANŞAR
28 DÖRT AYAK
29 DUDUMEY
30 DÜZ AYAK- DÜZ HAVA- DÜZ OYUN
31 EKSENE
32 ELEKÇİ
33 ELİNDE CINGIL ORAK
34 ELLİK
35 EMİNE CAN- EMİNE
36 EMİNEM
37 ERZURUM BAŞBARI
38 EVYABANIN TAŞLARI
39 GEYİK OYUNU
40 GÖZELLER
41 GÜLOĞLAN
42 GÜLÜM YAR
43 GÜRCÜ HORONU
44 HALAY HALAYLI- HALAYLIM
45 HANIM ESME
46 HANIM KIZLAR
47 HARMANDALI
48 HARAMİ
49 HEY GIZLAR
50 HARELİ
51 HORON
52 HOŞ BİLEZİK
53 HOŞÇARİ
54 HOYNARİ
55 HÜRÜLÜ
56 İBİSKİ HALAYI
57 İKİ AYAK
58 İKİNCİ BAR
59 JANDARMA
60 KABAK
61 KABA CEVİZ
62 KAMA- KAMA OYUNU
63 KARADUT(KARABİT)
64 KARANFİLİM(ELPİT OYUNU)
65 KARKIN HALAYI
66 KARNIM AĞRIDI
67 KARTAL
68 KAŞIK
69 KAZOVA YANLAMASI
70 KEÇELİ
71 KEÇİ VURDUM BAYIRA
72 KEKLİK
73 KELOĞLAN
74 KIRMALI KARKIN- KARKIN
75 KIYMET
76 KIZIK HALAYI
77 KOÇÇARİ
78 KÖÇEK
79 KÖROĞLU
80 KÜRT NERGİSİ
81 LALELİM
82 LAZ HORONU
83 LORGE
84 MADIMAK
85 MAŞAT HALAYI
86 MAVİLİM
87 MEKTEPLİ
88 MELET HORONU
89 MERO
90 MERSİK
91 MİSKET
92 NARE- NARİ
93 NECİP HALAYI
94 NİKSARIN FİDANLARI
95 ODUNCULAR
96 OMUZ HALAYI
S.N OYUNUN ADI
97 ÖĞRETMENE VARAMADIM
98 ÖZENTEK
99 PAPARA
100 PITIH
101 PÜSKÜLLÜ
102 SALLANGEL
103 SANCI
104 SARHOŞ HALAYI
105 SARIKIZ (ARTOVA)
106 SARIKIZ (TURHAL)
107 SARSI HALAYI
108 SARSI KIRANI
109 SEMAH
110 SIRIK HALAYI (OYUNU)
111 SİMSİM
112 SİVAS AĞIRLAMASI
113 SOL BACAK
114 SÜRMELİ
115 ŞEKER HALAYI
116 ŞEKEROĞLAN
117 ŞIKIDIM
118 ŞİŞMAN OYUNU
119 TAMZARA
120 TAŞOVA SİMSİMİ
121 TEKAYAK
122 TEMURAĞA
123 TERS BİCO - BİCO- HOP BİCO
124 TERS HALAY
125 TERS HORON
126 TOKAT AĞIRLAMASI -TOKAT HALAYI
127 TOKAT SAĞMASI (SARMASI)
128 TOMBUL MAKİNA
129 TRAKYA
130 TUCUK HALAYI
131 TURHAL HALAYI
132 TURNA OYUNU
132 ÜÇ AYAK
133 ÜÇ AYAK
134 YANLAMA
135 YARYANDIM
136 YAYLADANMI GELİYON
137 YEDİ SENE
138 YELLEME
139 YOZGAT HALAYI
140 ZEYBEK
ALAÇAM
En az altı kişiyle davul-zurna eşliğinde oynanan bir ekip oyunudur. Ayaklar yere kuvvetle vurulurken, kollar yarım daire şeklinde hareket ettirilir. İleri ve geri dönüşlerde oyuncular yüz yüze gelir, göğüsler birbirine değecek bir biçim alır. Bu oyun, genellikle reşadiye ve niksar yöresinde oynanmaktadır. Oyunun sözlerinden bir bölüm şöyledir:
|
Bugün 2 ziyaretçi (2 klik) kişi burdaydı! |
|
 |
|
|
|
 |
 |
|